सुस्ताउदै सराएं नाच !
सलिम अन्सारी,प्युठान।
गत आईतवार प्युठान नगरपालिका ९ मरन्ठाना स्थित बुढादेवी मन्दिर परिसरको वातावरण बेग्लै थियो। सेतो रंगको दौरा सुरुवाल, कम्मरमा पटुका र शिरमा सेतै पगरी गुछेर लोभलाग्दो पहिरनमा पुरुषहरू सराएं खेलिरहेका थिए ।नेपाली पोसाकमा सजिएर वरिपरि ढाल र तरवार नचाउँदै बाजाको तालमा उनिहरु वाख्वाई वाख्वाई ह्वा गरिरहेका देखिन्थे ।
पञ्चेबाजाको डुंग, डुंग कि डुंगको ताल र वाख्वाई ह्वाको आवाजले मन्दिर क्षेत्र गुंजायमान बन्यो ।युवाहरूको जोशिलो नाचसंगै दर्शकहरु पनि झुम्मिरहेका देखिन्थे । उनीहरुसँगै महिला, बृद्धबृद्धा पनि वाख्वाई, वाख्वाई गर्दै सरायँमा सहभागी भए।’बाजाको लयसँगै पाइला र तरवार चलाउने खेल हेर्दै हिम्मतिलो र आकर्षक लाग्छ ।
‘कोजागत पुर्णिमाको मेला हेर्न आएका स्थानिय अजय बिकले भने,’ सरायँ हेर्दा नांचु नाचु लाग्ने, रमाईलो हुँदो रहेछ।’ सराय नाच हेर्दा रमाइलो र हतियार नचाउँदा डरलाग्दो हुने उनले अनुभव सुनाउन समेत भ्याए ।सरायँको प्रचार–प्रसार गर्न सकेमा धार्मिक शक्तिपिठको थप विकासमा सहयोग पुग्ने उनले बताए । ‘एकातर्फ गाउँठाउँको विकास हुन्छ भने अर्कोतर्फ हाम्रो पहिचान बोकेको सँस्कृतिको प्रचार हुन्छ ।’ उनले भने, ‘स्थानीय नागरिकदेखि सरकार सबैले ध्यान दिनु आवश्यक छ ।प्युठानमा दशै र तिहारको अबसरमा सराए नाचिन्छ।
संस्कृती जोगाउन जागे युवा
मौलिक संस्कृती सरायँ नाचको संरक्षणमा युवाहरू जुटेका छन् । जिल्लाको मल्लरानी र जुम्री बजारका स्थानिय युवाहरुले सराय विशेष कार्यक्रम आयोजना गरेका हुन।आइतबार जुम्री परिवर्तनशील युवा समूह प्युठान नगरपालिका–३ को आयोजनामा भएको कार्यक्रममा सरायँ नाच हेर्नेको घुइँचो थियोे ।
जिल्लाको मालारानी गाउँपालिका वडा नम्बर–८ स्थित राँगामारेमा चतुदर्शीका दिन मेला लाग्ने गर्छ । यसै अवसरमा सरायँ नाच्ने गरिन्छ । युवा पुस्ताहरूलाई सरायँ नाचप्रति आकर्षित गर्न सराय विशेष कार्यक्रम गरिएको वडा नम्बर–८ का वडाध्यक्ष नरेन्द्र बस्नेतले बताए । ‘ यस्का लागि वडामा रहेका क्लबहरू परिचालन गरी व्यवस्थित गरिएको उनले सुनाए । युवा पुस्ता परम्परागत रीतिरिवाजबाट टाढा नहुन् भन्ने उद्देश्यले युवा क्लबहरूलाई क्रियाशील बनाइएको बस्नेतको भनाई छ।
स्ता परम्परागत रीतिरिवाजबाट टाढा नहुन् भन्ने उद्देश्यले युवा क्लबहरूलाई क्रियाशील बनाइएको बस्नेतको भनाई छ।