दिगो कृषि अभ्यास प्रवर्द्धनकाे कुञ्जी जैविक मल

प्रहलाद यादव रूपन्देही-लुम्बिनी प्रदेशको कृषि विकास निर्देशनालयले जैविक मल र जैविक विषादीको प्रयोगलाई प्रवर्द्धन गर्न विभिन्न क्षेत्रसँग सहकार्य गरेको जनाएको छ ।

स्थानीय पत्रकार तथा नेसनल बायोटेकका प्रतिनिधिहरूसँगको अन्तर्क्रिया कार्यक्रममा निर्देशनालयका प्रमुख रामप्रसाद पाण्डेले दिगो कृषि र माटोको स्वास्थ्य सुधारका लागि जैविक मल र जैविक विषादीको प्रयोगले महत्वपूर्ण भूमिका खेल्ने बताए ।

उनले जैविक सामग्रीको प्रयोगबाट हुने फाइदाबारे किसानलाई सचेत गराउन सञ्चारमाध्यम र नागरिक समाजको भूमिकामा पनि प्रकाश पारे ।
‘पछिल्लो आर्थिक सर्वेक्षणले प्रदेशको कुल गार्हस्थ्य उत्पादनमा कृषि क्षेत्रको योगदान २९ दशमलव ८ प्रतिशत रहेको देखाएको छ,’ उनले भने, ‘यद्यपि माटोको स्वास्थ्य सरोकारवालाहरूबीच बढ्दो चिन्ताको विषय भएको छ ।’

‘राम्रो बाली उत्पादनका लागि माटोको स्वास्थ्य कायम राख्न प्राङ्गारिक पदार्थले महत्वपूर्ण भूमिका खेल्छ,’ उनले भने, ‘रूपन्देही जिल्लाको भर्खरै गरिएको माटो परीक्षणले जिल्लाका केही भागको माटोमा प्रांगारिक पदार्थ अत्यन्तै न्यून रहेको देखाएको छ, माटो परीक्षणको नतिजाले माटोको स्वास्थ्यमा समस्या उत्पन्न भएको छ र सरकारले किसानलाई प्रोत्साहन गर्ने नीति अवलम्बन गर्नेछ ।’

उनले कृषकमा अर्गानिक सामग्रीबारे चेतना अभिवृद्धि गर्न बहुपक्षीय सहकार्य र सहकार्यले निकै सहयोग पुग्ने बताए ।उनले कृषकलाई मल उपलब्ध गराउनु सरकारको प्राथमिक दायित्व भएको बताए । ‘यद्यपि, देशका विभिन्न भागहरूमा मलको अपरिमित माग एक वास्तविकता हो,’ उनले भने ।

उनले अर्गानिक उत्पादनको आपूर्ति शृङ्खलालाई कायम राख्न सरकार र निजी क्षेत्रका संस्थाबीच सहकार्य र सहकार्य आवश्यक रहेको बताए ।

उनले प्रांगारिक मलको प्रयोगबाट हुने फाइदाको सन्देश प्रदेशका धेरै कृषकमा पुर्‍याउन सञ्चार क्षेत्र र अन्य सरोकारवालालाई पनि सकारात्मक भूमिका खेल्न आग्रह गरे ।

दिगो माटोको उर्बराशक्ति व्यवस्थापनका लागि अभिनव र एकीकृत दृष्टिकोणको विकासको प्रयासलाई सरकारी निकायले सधैँ स्वागत गर्छ, उनले जैविक मलको प्रवर्द्धनमा संलग्न निजी क्षेत्रका संस्थाहरूसँग सहकार्य गर्न सरकार तयार रहेको बताए ।

दिगो कृषि अभ्यासलाई प्रवर्द्धन गर्ने उद्देश्यले जैविक मल उत्पादक राष्ट्रिय बायोटेकले अन्तर्क्रिया आयोजना गरेको हो। संस्थाले लुम्बिनी प्रदेशका कृषकहरूसँग मिलेर प्रांगारिक मलको प्रयोगलाई प्रवर्द्धन गर्न सरकारलाई मलको अपुरो माग पूरा गर्न सहयोग गर्ने उत्तम विकल्पका रूपमा काम गरिरहेको छ ।