चिनियाँ राष्ट्रपतिलाई इलामको चिया

इलाम । नेपाल भ्रमणमा आउनुभएका चिनियाँ राष्ट्रपति सी चिनफिङले इलामको चिया पिउनु भएको छ । इलाम नगरपालिकाका मेयरको पहलले राष्ट्रपति सीलाई इलामको चिया पिउने वातावरण बनेको हो।

इलाम नगरपालिकाका मेयर महेश बस्नेतको महलमा पूर्व सभामुख सुभासचन्द्र नेमवाङमार्फत चिया पिउने वातावरण मिलेको बताइएको छ । इलाम क्षेत्र नम्बर २ बाट निर्वाचित संघीय सांसद नेम्वाङले संसदबाटै पहल गरेर होटल सोल्टीको मेनुमा इलामको चिया राख्न लगाएको र राष्ट्रपति सीलाई चिया पिउने वातावरण बनाइएको मेयर बस्नेतको भनाइ छ ।

चिनियाँ राष्ट्रपतिलाई इलामको चिया पिउन र उनले आफूले इलामको चिया पिएको भन्ने बनाउनुको उद्देश्य चीन र इलामको चियाको ऐतिहासिक सम्बन्धलाई सम्झाउनु रहेको बस्नेतले बताउनुभयो ।

नेपालमा पहिलो पटक इलामबाट चियाखेती शुरुवात भएको र यो चिया इलाममा पनि पहिलो पटक चीनबाट भित्रिएको हुँदा त्यसको स्मरणसँगै आगामी दिनमा सम्बन्ध प्रगाढ बनाउँदै लानका लागि सीलाई चिया खुवाउने पहल गरिएको हो ।

विक्रम संवत् १९२२ मा पहिलोपटक चीनबाट चियाको बिरुवा झिकाएर इलाममा रोपिएकोे इतिहास छ । तत्कालीन इलामका बडाहाकिम गजराज सिंह थापाको पहलमा इलामको चिया बगान र चिया कारखानाको स्थापना भएको थियो । त्यसअघि १८४९ मा भएको बेत्रावती सन्धिदेखि चिनियाँ सम्राटले नेपालमा तत्कालिन राजालाई उपहार पठाउने चलन रहेको र त्यही क्रममा चीनमा उत्पत्ति भएको चिया उपहारकै क्रममा नेपाल भित्रिएको हो । डेढ सताब्दी अघिदेखिका तीनै चियाका बुटाबाट इलाममा अहिले पनि चियापत्ती उत्पादन भइरहेको छ।

जानकारका अनुसार चीनबाट ल्याएर यहाँ रोपण भएको जातको चिया चीनमै पनि लोप भइसकेका कारण यसको अधययन र अनुसन्धानसहित संरक्षण गर्नु जरुरी रहेको छ । त्यसका लागि चीन र त्यहाँका राष्ट्र प्रमुखलाई समेत सम्झाउन सी नेपाल आउँदा यो चिया चखाइएको हो।